مینا کاری چیست؟

folder_openمینا کاری
commentبدون دیدگاه

این هنر را می‌توان اوج غریزه ستایش زیبایی و شوق به خلق آن توسط بشر دانست، شوقی که فلزی زمخت و ساده را به بزمی از رنگ، قوس و نقش تبدیل می‌کند. میناکاری را هنری ترکیبی از آتش و خاک دانسته‌اند که با هنر نقاشی آمیخته می‌گردد و با رنگ‌های پخته و درخشان نقش‌های زیبا و چشم‌نواز را می‌آفریند، این هنر با پیشینه‌ای در حدود 5000 سال برای زیبایی بخشیدن به ظروف و زیورآلات فلزی مورد استفاده بشر قرار گرفته است.
میناکاری هنر درخشان آتش و خاک است با رنگ‌های پخته و به‌حق هنر میناکاری را می‌بایست « مینیاتور بر آتش » نام نهاد.

میناکاری یا میناسازی یکی از برجسته‌ترین صنایع‌دستی اصفهان است که پیشینه‌ای پنج هزار ساله دارد. میناکاری هنر نقاشی روی فلز است. امروزه این هنر بیشتر بر روی مس انجام می‌شود. اما می‌توان میناکاری را روی طلا و نقره و ورشو و آهن و برنج نیز انجام داد.
در این هنر منحصر به فرد فعل و انفعالات پیچیده‌ای روی فلز انجام می‌شود. در ساخت یک ظرف میناکاری شده مراحل مختلفی باید با دقت و مهارت بالا توسط میناساز انجام شوند.

برای ساخت یک اثر میناکاری شده ابتدا ورقه های فلز باید بعد از گذشت چندین مرحله به شکل مورد نظر مانند بشقاب یا گلدان یا مواردی از این دست دربیاید. سپس ظرف مورد نظر به قلم‌کار سپرده می‌شود تا نقش‌های مورد نظر را روی ظرف بکوبد و لبه‌های ظرف را نیز به شکل دلخواه مانند کنگره‌ای یا دندانه‌دار تزیین کند و بدنه‌ی ظرف را صاف کند. بعد از این مراحل نوبت به لعاب‌کاری ظرف می‌رسد که اهمیت ویژه‌ای در ساخت مینا دارد. لعاب مینا مهم‌ترین و اصلی‌ترین ماده این هنر به شمار می‌رود که درحالت معمولی دارای غلظت خاصی است که در اثر حرارت به ماده‌ای سخت تبدیل می‌شود و حالت شفاف و شیشه‌ای پیدا می‌کند.
ابتدا ظرف پس از طی مراحلی تمیز و درخشان می‌شود و سپس طی چند مرحله لعاب کاری می‌شود و هر بار با دریافت حرارت بسیار بالا لعاب بر روی ظرف ثابت می‌شود. مرحله لعاب‌کاری گاهی سه تا چهار بار انجام می‌شود تا لعاب مستحکم و درخشنده باشد. پس از آن نوبت به دستان هنرمند میناکار و ذهن خلاق او می‌رسد تا نقش و نگار‌های دیدنی را روی ظرف رسم کند. نقوش رسم شده سپس با رنگ‌هایی که چشم را می‌نوازند، زینت داده می‌شوند. در گذشته برای میناکاری تنها از رنگ‌های گیاهی و طبیعی استفاده می‌شده است اما امروزه از رنگ‌های شیمیایی نیز بدین منظور به کار می‌روند.

در ظروف مینا کاری شده نقش‌های مختلفی از دیر باز رسم بوده که برخی از آن‌ها به دلیل ریزه کاری‌های فراوان و سختی نقش دیگر ترسیم نمی‌شود، مانند خانه‌بندی و شکری اما نقش‌های دیگری چون برجسته‌کاری، گل‌پردازی، گل و مرغ اسلیمی، مشبک تلفیق مینا و مینیاتور و ترسیم بناهای تاریخی یا ابنیه‌کاری نیز بر روی ظروف میناکاری، زیبایی دو چندانی را به‌وجود می‌آورد.

وقتی رنگ‌ها بوسیله قلم‌موی‌کار که قابلیت نقش‌پردازی و رنگ‌آمیزی ظریفی را دارند بر روی ظروف پیاده شد میناکاران برای زینت‌دهی بیشتر و بخار شدن مواد اسیدی بر روی رنگ‌ها ظروف را روی حرات چراغ علاءالدین که در کارگاه وجود دارد قرار می‌‌دهند و بعد مجددا ظروف میناکاری شده را به داخل کوره گذاشته و با حرارت 800 تا 900 درجه آن را پخته و رنگها را ثابت و براق می‌نمایند در پایان وقتی ظروف آماده شده بصورت‌های مختلف مثل کاسه، قاب، قدح میناکاری، قاب‌های عکس، گلاب‌پاش، سرویس‌های چای‌خوری و هزاران محصول دیدنی دیگر به بازار عرضه می‌شوند، چشمان هر دوست‌دار هنری را به سوی خود جلب می‌کنند.

هنر مینا، هنر عشق و آتش است؛ چرا که هنرمند میناساز تمام عواطف و احساسات قلبی خود را بر روی ظروف مینا نقش و نگار می‌کند و سپس برای ماندگار شدن آن را به دل آتش می‌سپارد، همانند پروانه‌ای که خود را به سوزندگی آتش شمع می‌زند و جاودانه می‌شود، هنرمند میناساز نیز به خاطر جاودانه ماندن اثرش باید آن را به دل آتش بسپارد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Fill out this field
Fill out this field
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

فهرست